Doğalgaz Dergisi 226. Sayı (Mayıs-Haziran 2021)

dogalgaz.com.tr 44 Doğalgaz / Mayıs-Haziran 2021 FADİME KOCATORUN Anadolu Üniversitesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü BİR ENERJİ YÖNETİM SİSTEMİ İYİLEŞTİRMESİ OLARAK RM/A İSTASYONLARINDA LED AYDINLATMA DÖNÜŞÜMÜ MAKALE ÖZET Ü retim veya hizmetin sağlanması için gerekli enerji tüketiminin herhangi bir şart gözetmeksi- zin azaltılması enerji tasarrufu, mevcut- taki kalite ve konfor seviyesinden ödün vermemek şartıyla azaltılması enerji verimliliği olarak tanımlanmaktadır. Doğru bir enerji yönetim sistemi uygu- laması ile sağlanan enerji verimliliği tasarrufa dönüştürülebilir. Aydınlatma amaçlı elektrik tüketi- minin, ülke genelinin toplam elektrik tüketimindeki payı göz önüne alındı- ğında aydınlatma sistemindeki enerji verimliliğinin önemi ortaya çıkmakta- dır. Bu çalışmada, sürdürülen bir enerji yönetim sistemi uygulamasının gerekli bir iyileştirmesi olarak iletim şebeke- sinden doğal gaz çekilen çıkış noktala- rındaki yüksek kapasiteli A tipi basınç düşürme ve ölçüm istasyonlarında kullanılan aydınlatmaların LED arma- türlere dönüştürülmesiyle amaçlanan enerji verimliliği incelenmektedir. 1. GİRİŞ Günümüzde ülkelerin gelişmiş- lik düzeyiyle paralel olarak seyreden sanayileşme ve ekonomik büyüme ile birlikte enerji talebi giderek artmakta- dır. Bu doğrultuda, enerjinin ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınmalarında önemli bir bileşen haline geldiği açıkça görülmektedir. Enerji arzının sürekli ve kaliteli hale getirilmesi sayesinde sür- dürülebilir bir kalkınma sağlanabileceği öngörülmektedir. Ülkemizde de devam eden sanayileşme ve nüfus artışı sebe- biyle enerjiye olan talep günden güne artmaktadır. 1.1. Enerji Kaynakları ve Sınıflandırması Enerji kaynakları kullanılışlarına ve dönüştürülebilirliklerine göre iki ayrı grupta sınıflandırılmaktadır. Kullanı- lışlarına göre enerji kaynakları yenile- nebilirliği ile birbirinden ayrılmaktadır. Enerji talebindeki artışın sürekliliği göz önüne alındığında; hidrolik, jeotermal, güneş, rüzgâr vb. gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının yenilemeyen fosil yakıtlara bir alternatif olarak kullanıl- ması için teknolojik gelişmelere öncülük edilmektedir. Dönüştürülebilirliklerine göre enerji kaynakları ise; birincil, yani enerjinin herhangi bir değişim veya dönüşüme uğramamış formunda ve ikincil, yani birincil enerjinin dönüşümü formunda olarak birbirinden ayrılmaktadır. Kömür, petrol, doğal gaz, nükleer enerji kay- nakları en bilinen birincil enerji kaynak- ları iken çalışmaya konu olan elektrik ise en bilinen ikincil enerji kaynaklarından biridir. 1.2. Enerji Tüketimi ve Yoğunluğu Enerji kaynaklarının tek bir birim ile ifade edilmesini sağlamak amacıyla TEP yani ton eşdeğer petrol birimi kullanılmaktadır. 10 milyon kcal eşde- ğerindedir. Ülkemizde, Enerji ve Tabi Kaynak- lar Bakanlığı(ETKB) tarafından yayın- lanan enerji denge tablolarına göre toplam enerji tüketiminin 1990 yılında 52,5 MTEP, 2005 yılında 88,7 MTEP ve 2018 yılında 143,7 MTEP olduğu görülmektedir. 2018 yılındaki toplam enerji tüketiminin 1990 yılına kıyasla %174, 2005 yılına kıyasla ise %62 arttığı görülmektedir. Gelişmekte olan bir ülke olarak enerji tüketiminde yaşanan bu hızlı artış; tüketilen enerjinin, kaynağı ne olursa olsun, verimli bir şekilde tüke- tilmesi gerektiğini göstermektedir. Sıklıkla enerji verimliliğinin gös- tergelerinden biri olarak nihai enerji yoğunluğu terimi kullanılmaktadır. Nihai enerji yoğunluğu, nihai enerji