Doğalgaz Dergisi 207. Sayı (Mart-Nisan 2018)

Doğalgaz / Mart - Nisan 2018 55 dogalgaz.com.tr ren Gazprom dobycha Urengoy şirketi, 12 trilyon metreküp kapasiteyle dün- yanın ikinci en büyük, Rusya’nın ise en büyük rezervlerini oluşturan Urengoy sahasını geliştiriyor. Sibirya’nın Yama- lo-Nenets Özerk Bölgesi’nde kutup dai- resi dolaylarında beş bin kilometreden daha geniş bir alana yayılan Urengoy sahasında doğalgaz, doğalgaz konden- satı ve petrol üretiliyor. Urengoy’de, 22 doğalgaz arıtma tesisi, 2 petrol arıtma tesisi, 20 pompa istasyonu, 5 gaz soğutma istasyonu ve petrol kaynaklı doğalgaz için 2 kompresör istasyonu faaliyet gösteriyor. Gazprom sistemine dahil olan doğalgazın yaklaşık yüzde 70’ini üre- ten Urengoy bölgesi, Rusya’dan Kara- deniz’in altından Türkiye ve Avrupa’ya doğalgaz aktaracak TürkAkım Doğal- gaz Boru Hattı’ndan akacak doğalgazın da çok büyük kısmını sağlayacak. 16. Doğalgaz Sahası gibi bir üretim tesi- sinde bir yıl içinde tek başına neredeyse TürkAkım’ın yıllık 31,5 milyar metreküp- lük toplam kapasitesini karşılayabilecek miktarlarda doğalgaz üretiliyor. Söz konusu kapasitenin yarısı Türkiye’nin kullanımına sunulacak. İLK HAT İÇİN YARI YOL GEÇİLDİ Halen yapımı devam eden TürkA- kım Boru Hattı’nın derin denizlerdeki inşaatını dünyanın en büyük inşaat gemisi olan Pioneering Spirit gerçek- leştiriyor. Her biri 930 kilometre uzunlukta olacak iki hattan oluşacak projede, hatlardan biri Türkiye-Rusya Münhasır Ekonomik Bölgelerinin sınırı olan 224. kilometreye kadar gelirken, Türkiye’nin kullanımına açılacak diğer hatta ise 530 kilometrenin üzerinde boru döşendi. Böylece Türkiye’nin güncel doğalgaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 35’ini kar- şılayacak ilk hattın yapımında yarı yol geçildi. 12 bin kişiyi istihdam eden Gazprom dobycha Urengoy şirketi, zor yaşam şartlarının hüküm sürdüğü bölgedeki toplumsal ve kültürel hayatın da bel- kemiğini oluşturuyor. Sosyal ve kültürel tesisleri, spor tesisleri, sağlık, çocuk ve yaşlı bakım tesisleri, meslek yükseko- kulu ve daha birçok sosyal sorumluluk projesiyle bu zorlu coğrafyada yaşayıp çalışanların hayatlarına katkıda bulun- maya çalışılırken, bölgeyi ayakta tuta- cak gelecek nesiller de en iyi şekilde yetiştiriliyor. Yenilikçi teknolojik yön- temler ve ilerici bir çevre politikası uygulayan Gazprom dobycha Urengoy şirketinde, petrole bağlı doğalgaz üre- timi, çukursuz kuyu açma teknolojisi ve otomatik sensörlerle doğalgaz top- lama gibi yöntemlerle Sibirya’nın kırıl- gan doğası üzerindeki etkiler asgariye indiriliyor. 36 TRİLYON M³ KAPASİTE Dünyanın en büyük doğalgaz üre- tim ve iletim şirketi, Gazprom. Dün- yanın keşfedilmiş en büyük doğalgaz rezervlerini elinde bulunduruyor: 36 trilyon metreküplük bu kapasite, dünyanın tüm doğalgaz rezervlerinin yüzde 17’sine karşılık geliyor. Gazprom her yıl yarım trilyon metreküpün üze- rinde doğalgaz üretimi yapabiliyor. Batıda Barents Denizi’nden doğuda Okhotsk Denizi’ne kadar geniş bir coğ- rafyada saha geliştiriyor. Üretilen gazın yaklaşık üçte biri ise Yamal Yarıma- dası’nda geliştirilen yeni bir sahadan elde ediliyor. Rusya’daki bu süper modern sondaj kulesinin adı Ekaterina. Yarımadanın en büyük doğalgaz rezervi olan Bovanen- kovskoye sahasında yapılan çalışmada, kuvvetli bir sondaj başlığı metre metre derinliklere inerek sondaj borularını bir- birine bağlıyor. Kutup dairesinin öte- sindeki bu sahadan çıkarılan doğalgaz, bir enerji santraline güç vermek ya da mutfaklarınızdaki mavi aleve dönüşmek için binlerce kilometre aşıyor. Rusya’nın birleşik boru hattı sis- temi her gün 170 bin kilometreyi aşkın mesafe kat edilmesini mümkün kılıyor. Gazprom bu ağı genişletmeye devam ediyor. Güzergahları kısaltabilmek için borular yalnızca karada değil, deniz tabanında da döşeniyor. Rus doğal- gazını Batı Avrupa’ya ileten en kısa güzergah olan Kuzey Akım örneğinde olduğu gibi. Gazprom, 30 yılı aşkın süredir Avrupa ülkelerine güvenilir doğalgaz tedariki sağlıyor. Günümüzde nere- deyse tüm Avrupa ülkeleri bu doğal- gazdan faydalanıyor. Yakında daha büyük piyasalara da girilmesi öngö- rülüyor. Sibirya’nın Gücü doğalgaz boru hattı, Yakutskaya bölgesindeki Kovyktinskoye sahası ile Yakutkia böl- gesindeki Chayandinskoye sahalarını birbirine bağlayacak. Devamında ise 2000 kilometrenin üzerinde mesafe daha katedilerek Çin sınırına Amula bölgesine bağlanacak. Gazprom’un boru hattı aracılığıyla doğalgaz aktardığı pazarlar içinde Çin’in oldukça önemli bir yeri var. Ger- çek anlamda 21. yüzyılın İpek Yolu bu. Ancak doğalgazı aktarmanın çok farklı yolları da var. Doğalgaz -170 dereceye kadar soğutuluyor. Böylece sıvı hale getirilip hacmi altı yüzde birine düşü- rülüyor. Sakhalin adasında sıvılaştırılan doğalgaz, Gazprom’un yeni alıcılara ulaşabilmesini sağlıyor. Sıvılaştırılmış gaz için boru döşe- meye gerek yok. Gazprom’un LNG tankları bu ürünü her noktaya ulaştıra- biliyor. Yine de şirketin faaliyet alanının çoğunluğunu Rusya’nın iç talebi oluş- turuyor ve toplam talebin üçte ikisini Gazprom karşılıyor. Gazprom yüzlerce enerji santraline ve sanayi şirketine, binlerce ısıtma ünitesine ve milyonlarca eve doğalgaz ulaştırarak, Rus vatan- daşlarının ısınmasına ve aydınlanma- sına olanak sağlıyor. n