Doğalgaz Dergisi 215. Sayı (Temmuz-Ağustos 2019)

Doğalgaz / Temmuz - Ağustos 2019 27 dogalgaz.com.tr rılması, “al ya da öde” yükümlülüklerinin yeniden ele alınması, bölgesel piyasalar- daki dinamikler ile uyumlu fiyat düzen- lemeleri sağlanması; Türkiye doğalgaz piyasasında fiyatlandırma konularında öngörülebilirliğin güçlendirilmesi, risk yönetimini geliştirecek adımların atıl- ması, arz, talep ve maliyetleri yansıtan piyasa yapısına geçişin sağlanması, BOTAŞ’ın iletim sistemi işletmeciliği ile ithalatçı ve toptan satış fonksiyonlarının ayrıştırılması öne çıkıyor. GAZ HUB’I OLABILMEK IÇIN TÜM PAYDAŞLARIN BIRLIKTE ÇALIŞMASI GEREKIYOR Raporu hazırlayan Kerem Topuz’un sunumunun ardından ise raporun ele alındığı panele konuşmacı olarak ENGIE Türkiye CEO’su Gökalp Özkök ve Emekli Büyükelçi Mithat Rende katıldı. ENGIE Türkiye CEO’su Gökalp Özkök, yeni sözleşmelerde esnekliğin artırılması ve piyasada rekabetin güç- lenmesi alanlarına işaret ettiği konuş- masında şu noktalara dikkat çekti: “Doğalgaz altyapımız Avrupa’daki pek çok örneğe göre oldukça yeni ve yatırımlar da devam ediyor. Bu konuda oldukça avantajlıyız. Ancak bölgede aynı hedefe yönelik olarak var olan rekabette Türkiye’nin rekabetçi avan- tajlarıyla daha fazla öne çıkabilmesi gerekiyor. Alım sözleşmelerinde daha kısa süreli, esnek kontratlara odaklanıl- masını önemli bir unsur olarak değer- lendiriyorum. Piyasada fiyatlandırma ve öngörülebirlilik önemli konular. Genel olarak piyasa dinamikleri ve doğalgaz piyasasının daha rekabetçi yönde geli- şimi önem taşıyor.” Türkiye’nin konumu, halihazırda büyük bir gaz tüketicisi oluşu ve gelişen fiziksel altyapısı ile bir gaz HUB’ı ola- rak konumlanmakta önemli avantajları olduğuna dikkat çeken Emekli Büyü- kelçi Mithat Rende de görüşlerini şöyle dile getirdi:“Komşularımız arasında da aynı hedefe sahip ülkeler var. Türkiye, fiziksel altyapının güçlenmiş olması ve konumu bakımından bölgesel bir gaz HUB’ı olabilmek için büyük avantaj- lara sahip ancak geliştirilmesi gereken yönler de var. Bu bir gecede olabilecek bir iş değil, bu alanda ülkemizdeki tüm paydaşların birlikte çalışması gerekiyor. Türkiye’nin gaz ticaretinin önü açılmalı. Fiyatların piyasa ortamında oluşabil- mesi önem taşıyor. Piyasa işleyişi, öngörülebilirlik ve şeffaflık bu hedefe ulaşılması için büyük öneme sahip.” IICEC Direktörü Profesör Car- mine Difiglio ise Türkiye’nin fiziksel bir gaz ticaret HUB’ı olmak yönünde çok önemli fırsata sahip olduğunu belirterek, bunun Türkiye, Avrupa ve Türkiye’nin gaz tedarikçisi ülkeler için “kazan-kazan-kazan” durumu sundu- ğunu belirtti. Difiglio, rekabetçilik, eko- nomi ve tüketici perspektifleriyle daha rekabetçi bir piyasaya geçişin planlan- masına ve özel sektörün bu hedefe ula- şılmasında önemli rolüne dikkat çekti. IICEC ENERJİ VE İKLİM ARAŞTIRMALARI SERİSİ “TÜRKİYE’NİN ‘GAZ HUB’I OLMA HEDEFİNDEKİ EKSİK PARÇA” BAŞLIKLI RAPORUN ANA MESAJLARI Doğalgaz piyasalarının arz tara- fında gelişen yeni fırsatlar var: • Doğalgaz piyasalarında son geliş- meler, özellikle de sıvılaştırılmış doğalgaz arzında önemli artışı des- tekleyen dinamikler, daha rekabetçi ve sürdürülebilir gaz arzı için yeni fırsatlar sunuyor. • Arz tarafındaki yeni gelişmelerin getirebileceği avantajların sağla- nabilmesi, doğalgaz moleküllerinin uluslararası ticaretinin daha fazla gelişimi ile olanaklı olacak. Şeffaf ve rekabetçi koşullarda işleyecek uluslararası doğalgaz ticareti için ise fiziksel arz ve emtia ticaretinin rekabetçi koşullarda gerçekleşe- bildiği, bölgesel fiyatlamaya esas olacak HUB yapılarına gereksinim artıyor. • Gaz fiyatlarının petrol fiyatları ile olan ilişkisinin tümüyle ortadan kalkmış olduğu ABD piyasaların- dan farklı olarak, Avrupa genelinde doğalgaz piyasalarında gazın gaz ile rekabetinde gelişmeler sağlan- maya devam ediliyor ancak Avrupa