Doğalgaz Dergisi 223. Sayı (Kasım-Aralık 2020)

Doğalgaz / Kasım-Aralık 2020 37 dogalgaz.com.tr “6 Temmuz 2018 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 30470 sayılı Isı Sayaçları Mua- yene Yönetmeliği, merkezi ısıtma ve bölgesel ısıtma sistemlerinde kullanıcı- ların ısınma bedellerini hakkaniyetli bir şekilde paylaştırılabilmesini gözetmek üzere, ısı sayaçlarının periyodik mua- yenesini zorunlu hale getirdi. Yönetme- liğe göre yapılacak muayenelerde hata sınırları içinde çalıştığı doğrulanan 5 yılını dolduran ısı sayaçları, beş yıl daha kullanılmak üzere damgalanmaktadır. Yönetmelik uygulamaya girdiği tarihte geçici bir madde ile, 5 yaşından büyük ısı sayaçları da ilk başvuru döneminde kapsama dahil edildi ve ertesi yıl geçici madde tekrar uygulandı”. “QLAB (Isılab Ölçüm ve Kontrol Sis- temleri A.Ş.) olarak bu uygulama neti- cesinde sadece bu sene 5 yıldan daha yaşlı 20.000 adetten fazla ısı sayacının muayenesini gerçekleştirdik ve kullanıl- mak üzere damgaladık”. “Bu süre bir dönem daha uzatıl- mıştı. 31 Aralık 2020 tarihine kadar muayenesini yaptırmamış olan 5 yaş ve üstü ısı sayaçlarının kullanımı halinde yükümlüler hakkında ‘damga süresi dolmuş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı 3516 sayılı Kanun hükümlerine göre idari ve cezai işlemler’ yapılacak”. “1 Ocak-28 Şubat 2021 tarihleri ara- sında beş yaşını dolduran, yani 2016 tarihli ısı sayaçları için zorunlu periyo- dik muayene başvurularının yapılması gerekmektedir. 1 Ocak-28 Şubat 2021 başvuru döneminde 5 yaşından büyük ısı sayaçları için başvuru yapılamaya- cak, hala sağlıklı işleyişini sürdüren tah- minen 150.000 adet Avrupa’dan ithal edilmiş ve çok uzun yıllar kullanıma uygun ısı sayacı, ne yazık ki kullanım dışı kalacaktır. Bu durum, hem ısı sayacı kullanıcıları ve sahipleri hem de ülke ekonomisine ciddi bir maddi kayba yol açacaktır”. “Geçerli yıla sahip damgası olma- yan ısı sayaçlarının kullanımı, 3516 Sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu’nca yasaklan- mıştır. Damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi geçmiş ölçü aletini kul- lanan kişiye, ölçü aletinin türüne ve kul- lanıldığı işin niteliğine göre değişen, önemli miktarlarda para cezasının veril- mesinin yanı sıra ısı sayacına el konula- rak mülkiyeti kamuya devrolmaktadır”. “Zamanında başvuruları yapıl- mayan, oldukça üstün kaliteye sahip, neredeyse 20 yıl kullanım ömrü olabi- lecek ısı sayaçları, yeni damga alımlarını gerçekleştiremeyecekleri için değişmek zorunda kalmaktadır”. “Uzun yıllar ısı sayacı Ar-Ge’sinde Proje Yöneticisi olarak görev almış biri olarak şunu söyleyebilirim, ısı sayaç- larında yerli olarak anılan ve piyasaya sunulmuş sayaçların imalatında kul- lanılan malzemelerin %85’i ithal edil- mektedir”. “Konuyu daha derinlemesine açmak gerekirse, ısı sayacı imalatında kullanılan ithal parçaları; sıcaklık sen- sörleri, akış sensörleri, elektronik bütün mikroçip ve ölçüm entegreleri, düşük akım özel pilleri olmak üzere sıralaya- biliriz. Yerli ısı sayaçlarında yerli olan –neredeyse- tek şey yazılım demek yanlış olmaz diye düşünüyorum”. “Pek çok yüksek kaliteli, dövizle aldığımız ısı sayacı ve/veya ısı sayacı parçaları, kullanım ömrünü tamamla- madan sökülecek. Dövizde yaşanan yükselişin de etkisiyle ‘en ucuz ve düşük kalite’ ısı sayaçları bu ısı sayaç- larının yerini alacak. Sadece fiyatının düşüklüğü nedeniyle alım kararı verilen, düşük vasıflı ısı sayaçları, kullanıcısına da ülke ekonomisine de kaybettiriyor”. “Isı giderleri paylaşımı ile ilgili pek çok soruna, salt ucuzluğu nedeniyle alınmış ve kullanılan bu ısı sayaçları neden oluyor”. “Özellikle bölgesel ısıtma uygula- malarında kullanılan ithal ısı sayaçları yüksek kalitesi nedeniyle 15-25 yıl ara- sında, muayene, bakım, ayar ve tamir- lerinin yapılması koşulu ile sorunsuz bir şekilde işletilebiliyor. 5 yılda bir yapılan bu işlemlerin maliyetleri yeni bir ısı sayacının %15-20’si kadarıdır. Bu ısı sayaçları sera ısıtmaları gibi uygu- lamalarda kullanımı nedeniyle tarım- sal ve endüstriyel boyutlarda olmakta ve ürünlerin satış fiyatları 300-2000 Euro arasında, boyut, marka, model ve haberleşme arayüzüne (Mbus, WMbus, LoRa, GPRS) göre değişiklik göster- mektedir. Bölgesel ısıtma uygulama- ları ülkemizde genellikle belediyeler tarafından oluşturulan iştirak şirketleri tarafından işletilmekte olup, Isı Sayacı Muayene yönetmeliğine bir sene sonra sorumlu olarak dahil edilmeleri nedeni ile yönetmelik ile ilgili bilgilendirme maalesef yeteri kadar yapılama- mıştır. Ülkemizde bölgesel ısıtma ile 100.000’den fazla konut, sera, işletme vb. ısıtılmaktadır ve bilgilendirme yetersizliği nedeni ile birçok yüksek kalitedeki ısı sayacının kullanımı 2020 yılı Ocak – Şubat döneminde başvuru yapılmadığı için kanunen yasak hale gelecektir”. “Bu nedenle 5 yılını doldurmuş binlerce ısı sayaçlarının muayenesi ve damga alabilmesi için 2021 yılı için baş- vuru hakkının tanınmasının, bu kayıpla- rın önüne geçebileceği kanısındayız” n Ergun Veysel Taşdemiroğlu