Doğalgaz Dergisi 228. Sayı (Eylül-Ekim 2021)

Doğalgaz / Eylül-Ekim 2021 55 dogalgaz.com.tr burulma ve eğilmelerden dolayı yüzeye tam oturmamaya başlar ve gaz kaçakları oluşur. Gaz kaçağı çıkış tarafında ve fazla miktarda olduğunda emniyet kapatma tertibatı devreye girerek gaz akışı kesilir. Gaz arzının yeniden sağlanması için regülatörlerin değiştirilip tekrar devreye alınması gerekir. Bu gibi durumlarda kriz oluşumunu önlemek veya kriz oluştuğunda yönetebilmek için izlenecek hareket tarzı, acil durum öncesi (hazırlık), acil durum anı (müdahale) ve acil durum sonrası olmak üzere 3 temel ana başlık altında top- lanabilir. 3.1. Acil Durum Öncesi (Hazırlık) Doğal gaz dağıtım şirketleri İşletme Müdürlükleri herhangi bir acil durum için gerekli teçhizat ve yeterli sayıda nite- likli personel bulundurur. Kriz anlarında ihtiyaç duyulacak en önemli kaynaklar 187 ana kumanda merkezindeki telefon hattı sayısı ve görevlendirilecek personeldir. Çok sayıda aboneyi etkileyecek yukarıda bahsedilen durumlar için gazsız kalan abonelerden gelen çağrılar artacaktır. Bu çağrıların çokluğu 187 ana kumanda merkezinin rutin personel kaynağı ve bu personel sayısı kadar telefon hattı ile karşılanamayacaktır. Bu durumda aynı dönemde oluşacak acil ihbarlar telefon sayısının yetersizliğinden kaçırılabilir ve sonuçta acil öncelikli olmayan ihbarlardan sebep acil önceliği olan bir ihbar alınamayabilir. Bu tip acil durumlara ve kriz dönemlerine hazırlık olması açısından ana kumanda merkezinde rutin ihbar yoğunluğunda kullanıl- makta olan telefon hattı sayısının yeterli miktarda artırılarak aktif olarak bulunması gerekmektedir. Acil durumda bu hatlara cevap verebilecek yetkinlikte personel tayin edilerek hiçbir ihbarın kaçırılmaması sağlanabilir. Kriz anının bilinmesi mümkün olmayabilir fakat özellikle kış aylarında hava durumu meteoroloji müdürlüğünden takip edilerek gün içerisinde anı sıcaklık değişiminin yaşanacağı zaman tespit edilir, gerekli tedbirler alınarak hazırlık yapılır. Acil ekip araçlarının regülatör stokları artırılır personel vardiya düzenlemesi olağanüstü duruma göre destek perso- neller planlanır. 187 ana kumanda merkezi vardiya düzenlemesi olağanüstü duruma göre planlanarak hazırlanır. 3.2. Acil Durum Anı (Müdahale) 187 ana kumanda merkezine gelen ihbarlar ivedi bir şekilde ihbar yönetimi hangi sistemden yürütülüyor ise o sisteme işlenerek kayıt altına alınır. Bu ihbarlar sahadaki ekiplere sis- tem üzerinden gönderilir. Ekiplere saha yönlendirmesi ana kumanda merkezi tarafından yapılır. Ana kumanda merkezi tarafından gönderilen iş emri acil ekip tabletine düşer ve iş emri kabul edilir. İvedi bir şekilde ihbar yerine ulaşım sağlayan ekip, regülatör değişimi yaparak kurulumunu gerçekleştirir. İhbar yoğunluğu artması duru- munda acil ihbarların değerlendirilmesi için ayrı bir ekip koor- dinasyonu kurulmalıdır. Gaz kesik ihbarları acil olmadığından dolayı ekipler öncelikle ihbarın tipine göre acil olanları değer- lendirmelidir. Acil ihbarlarda tehlike bertaraf edildikten sonra gerekirse işlemi yarıda bırakıp diğer acil ihbara gitmelidir. Şekil 2. Örnek Doğal Gaz Acil Aracı Şekil 3. Örnek 187 Ana Kumanda Merkezi Şekil 4. Örnek İhbar Değerlendirme Operatör Ekranı Şekil 5. Örnek Saha Ekibi İhbar Kabul Ekranı