Doğalgaz Dergisi 232. Sayı (Mayıs-Haziran 2022)

38 DOĞALGAZ • Mayıs-Haziran / 2022 liğinin sağlanması hedeflenmektedir. İhtiyaç duyulduğunda boru hatlarına bağımlı olmadan, farklı kaynaklardan gaz tedariğine olanak sağlanmakta, depolama ve gazlaştırma kapasitelerine uygun olarak ulusal doğal gaz sistemine ilave arz imkanı oluşturulmaktadır. FSRU gemileri bir LNG gemisiyle kıyıdan açıkta yan yana gelip yük transferi yapabilecek olsalar da dünya genelindeki uygulamada FSRU gemisi aşağıdaki görseldeki gibi terminalde sabit halde bulunmakta, LNG taşıyan gemi FSRU gemisine yanaşarak bu gemiye LNG transfer etmektedir. [4] Türkiye’nin ilk FSRU terminali; 21 Aralık 2016 tari- hinde açılışı yapılan ve 23 Aralık 2016 tarihinde faaliyete geçen Etki Liman İşletmeleri Doğal Gaz İthalat ve Ticaret A.Ş.’ye ait FSRU terminalidir. Türkiye’ye gelen ilk FSRU gemisi; 11 Aralık 2016 tarihinde Aliağa’daki Etki LNG Terminali içerisindeki özel bir iskeleye ulaşan Fransız Engie şirketine ait Neptune isimli gemidir. Bu gemi, faaliyetlerine 23 Aralık 2016 tarihinde başlayarak Türkiye’nin gaz arz kapasitesini günlük 20 milyon metreküp arttırmış ve yerini 2019 yılında FSRU Turquoise isimli gemiye devretmiştir. Kalyon Grubu'nun yüzde 50, Kolin Grubu'nun yüzde 30 ve Önal kardeşlerin yüzde 20 ortak olduğu Aliağa Etki Liman İşletmeleri'nde hizmet vermek üzere, Hyundai Tersanesi'ne Şubat 2017'de, 230 milyon dolara sipariş edilen Panama bayraklı 170 bin metreküp depolama ve doğal gaz sistemine günlük 28 milyon metreküp gaz sağ- lama kapasitesine sahip FSRU gemisi “TURQUOISE P” 5 Temmuz 2019’da Etki Limanı’na varmıştır. [6] Yüzen LNG Terminali sayesinde, bölgede kurulması planlanan Doğal Gaz Kombine Çevrim Santralleri’ne kesintisiz doğal gaz temini için, boğazlarımızda yaşanan tanker trafik yoğunluğunu artırmadan, açık denizden kolayca ulaşılabilen bir bölgede yeni bir arz noktası oluş- turulmuştur. Böylelikle farklı arz kaynaklarından doğal gaz ithalatına imkân tanınarak, pik tüketim günlerinde sisteme günlük ve saatlik ilave arz esnekliği yaratılmış, ulusal doğal gaz iletim şebekesine kesintisiz besleme imkânı sağlanarak hem konut ve sanayi tüketiminde hem de elektrik sektö- ründe arz güvenliğine katkıda bulunulmuştur. [7] Türkiye’nin 2020 yılında ithal etmiş olduğu 48.125,51 milyon Sm3 doğalgazın 3.007,77 milyon Sm3’lük yani %6,25’lik kısmı bu terminalden gerçekleşmiştir. [2] HATAY DÖRTYOL BOTAŞ LNG TERMINALI VE FSRU TESISI Dünyanın en büyük LNG gemi filosunu yöneten Mitsui O.S.K. Lines (MOL) isimli Japon şirkete ait FSRU CHAL- LENGER isimli 263.000 metreküplük LNG depolama kapasiteli dünyanın en büyük FSRU gemisi kiralanarak 7 Şubat 2018 tarihinde İskenderun Körfezi’ndeki BOTAŞ Dörtyol FSRU Terminali'nde hizmete girmiştir. [9,10] Bu gemi, 70.000'den fazla evden oluşan bir şehre bir yıl boyunca elektrik sağlamaya yetecek kapasiteye sahipti. [4] Bu gemi X tarihinde Türkiye'den ayrılarak görevini Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) tarafından inşa ettirilen Ertuğrul Gazi isimli Türk sahipli ikinci, Türk bayraklı ilk FSRU gemisine devretti. Günlük 28 milyon metreküp gazlaştırma ve 170.000 metreküp gaz halindeki doğalgaza karşılık gelen 108 milyon standart m3 sıvı halde doğalgaz depolama kapasitesine sahip 295 metre boy, 46 metre ene sahip 2020 Güney Kore inşası Ertuğrul Gazi'nin 63 metre yüksekliği bulunuyor. [11, 12] Şekil 5. Liman, FSRU gemisi ve LNG gemisi ilişkisi Kaynak: Mitsui O.S.K. Lines (MOL) web sitesi [4] Şekil 6. FSRU ve LNG gemileri Kaynak: Anadolu Ajansı Haberi [5] Şekil 7. Etki Liman'daki FSRU Turquoise-P Kaynak: Etki Liman web sayfası [8] MAKALE