Doğalgaz Dergisi 237. Sayı |Enerji ve Çevre 180. Sayı (Mart 2023)

24 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Mart / 2023 MAKALE sayaç bilgi ve kontrolü klasik yöntemler ile yapılmaktadır. Dağıtım şirketi ve tüketici açısından bakıldığı zaman ise bu klasik sistemin bir takım zorlukları vardır. Faturanın kontrolü, ödemesi, yüklemesi, faturalandırma işlemi, kaçak kullanım, arızanın tespit edilme durumu, kullanım bilgilerine ait olan dokümantasyon bilgilerine erişim zorluğu akıllı sayaç kullanımıyla ortadan kalkmaktadır. Uzaktan okuma işlemi ile işlem sırasında kimseyi rahatsız etmek zorunda kalmadan, istediği zaman sayaç verilerine kolay ve güvenli erişim elde edilmektedir. 2.3.1. Dağıtım Şirketi Avantajları Sayaç Okuma ve Faturalama Doğruluğu Akıllı doğalgaz sayaçları, zamanında ve ayrıntılı gaz tüketim verileri sağlayarak, tahmini faturalara veya sayacı okumak için gerekli ek seyahatlere olan ihtiyacı azaltır. Uzaktan sayaç okuma, sayaçları manuel olarak okumaya kıyasla kazanılan zamana ek olarak, yanlış okuma hatalarını, zaman alıcı takipleri ve tahmini hesaplamaları ortadan kaldırır. Aynı zaman diliminde okunan sayaç sayısı artacağı ve okunması zor kırsal bölgelerdeki sayaçlar da kapsamda yer alacağı için sayaç okuma oranları (okunan sayaç sayısı / okunması planlanan sayaç sayısı) yükselmiş olacaktır. Kapalı alanlarda saha okumaları ile ulaşılamayan sayaçlara uzaktan okuma ile ulaşılabilmektedir. Okuma oranlarının artmasıyla tahakkuk oranlarında artış yaşanacaktır. Hatalı okuma oranları düşürülerek operasyonel hedeflere daha kolay ulaşılabilecek, fatura iptal oranları azalacaktır. Operasyonel Verimliliği Artırma Akıllı doğalgaz sayacı tüketici ve dağıtım şirketi arasında sağladığı çift yönlü iletişim sayesinde; enerji sektöründe verimlilik sağlar. Sektörü dinamik ve dijital bir hale dönüştürür. Raporlama Kolaylığı Akıllı sayacın kullanım bilgisini depolama özelliği sayesinde, veriler detaylı bir şekilde raporlanabilmekte, doğalgaz kullanım analizi yapılabilmektedir. Veri grafikleri kolaylıkla oluşturulabilmektedir. Maliyet Tasarrufu Uzaktan otomatik sayaç okuma ile dağıtım şirketleri işletme maliyetlerinden tasarruf ederken, tüketiciler kullanım miktarını gözlemleyebilir ve tüketim seviyelerini dengeleyebilir. Sayaç arızasından şüphelenilmesi durumunda, sayaçlar ve tüketim değerleri uzaktan kontrol edilerek, sayaç kontrolü amacıyla gerçekleştirilen saha ziyaretleri ve maliyetler azaltılır. 2.2.2. Akıllı Gaz Sayacı Ölçüm Programları AMI Akıllı Gaz Sayacı Çözümleri Gelişmiş Ölçüm Altyapısı (AMI-Advanced Metering Infrastructure) çözümü, şirket ile müşteriler arasında iki yönlü iletişim sağlayan bir sistemdir. Belirli bir şebeke altyapısı üzerinden talep doğrultusunda veya düzenli olarak iletilmesi ve yönetilmesi olarak tanımlanmaktadır. Çift yönlü veri aktarımı gerçekleştirmektedir. Bu sayade enerji tüketim verilerinin aktarımı ile birlikte gaz kesme - gaz açma işlemlerinin yapılması ve merkezden verilerin iletilmesi sağlanır. Akıllı sayaçlar ileri ölçüm alt yapısının en önemli bileşenidir. Gün geçtikçe daha fazla şirket gelişmiş ölçüm altyapısı (AMI) sistemlerine yönelmektedir. AMR akıllı gaz sayacı çözümleri Otomatik Sayaç Okuma (AMR- Automatic Meter Reading), gaz sayacından veya enerji ölçüm cihazlarından (gaz, elektrik) tüketim, teşhis ve durum verilerini otomatik olarak toplama ve bu verileri faturalandırma, sorun giderme ve analiz için merkezi bir veri tabanına aktarma teknolojisidir. AMR teknoloji çözümü şirketlerin fiziksel olarak sayaç okumaya gitmeden, tüketim değerlerine ulaşım imkanı sağlayan sistemlerin genel adıdır. 2.3. Akıllı Sayaç Avantajları Klasik sayaç okuma sistemlerinde her ay bir görevli tarafından sayaçta yer alan endeks bilgisi okunup kaydedilirken, bu bilgi tarife ile çarpılıp faturalandırılır. Bu sistem son zamanlarda kullanıcı ve işletmecilerin talebi göz önüne alındığında yetersiz kalmıştır. İş merkezi, siteler, fabrika ya da sanayi bölgesi, alışveriş merkezi gibi pek çok alanda pek çok sayıda sayaç bir arada bulunmaktadır. Bu yerlerde Şekil 6. AMI Akıllı Gaz Sayacı Çözümü Görsel Anlatım Şekil 7. AMR Akıllı Gaz Sayacı Çözümü Görsel Anlatım