45 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Temmuz / 2024 yıkama suyuyla toplanır, bu da toplam katı (TS) içeriğinin düşük olmasına neden olur (TS <%10). Tavuk gübresi ve ördek gübresi tipik olarak daha yüksek toplam katı maddeye sahiptir (TS >%20). Yine de bu materyal, ciddi amonyak inhibisyonunu hafifletmek için anaerobik sindirim sürecine girmeden önce sıklıkla %10'luk TS'nin altına kadar seyreltilir. Yüksek su içeriği ve yüksek lignoselüloz içeriği nedeniyle, sığır gübresi genellikle nispeten düşük bir biyogaz üretme potansiyeline sahiptir (0,2-0,3 L/g uçucu katı, VS). Tavuk gübresi, özellikle protein olmak üzere daha yüksek bir organik madde içeriğine (VS/TS) sahiptir ve bu da daha yüksek metan üretim potansiyeline yol açar. Tavuk gübresinin metan üretme potansiyeli, Tablo 1'de özetlendiği gibi, domuz gübresi için 0,25–0,45 m3/kg VS'ye ve domuz gübresi için 0,20–0,40 m3/kg VS'ye ulaşabilir. Anaerobik çürütücüye atığın dengeli beslemesi reçetesi C/N oranı 20-30:1 olacak şekilde hesaplanır ve besleme yapılır. Anaerobik çürütme tesislerinde kullanılan atıkların bazı özellikleri, biyogaz üretim verimi, istenmeyen maddeler, engelleyici maddeler ve sık sık yaşanan problemler Tablo 1’de verilmiştir. C/N hesaplamalarında devamlı kuru madde esas alınır. Enerji üretiminde gübre içindeki su katkısı sıfırdır. Bakteriler organik maddeleri besi maddesi olarak kullanırlar. Optimum C/N oranı farklı organik maddelerin karıştırılması ile elde edilebilir. Sabit karışım sürekli gaz üretimini garanti etmek için gereklidir. Tablo 1. Hayvan gübresinin ve tarımsal atıkların ortak özellikleri ve bu substratların anaerobik çürütülmesinde sıklıkla kullanılan çalışma parametreleri. Atık hammadde TS) (%) Uçucu Katı Madde (TS’nin %) C/N oranı Biyogaz verimi 3 (m /kg VS) Bekleme süresi (gün) CH4 İçeriği (%) İstenmeyen maddeler Engelleyici maddeler Anaerobik çürütmede sık sık yaşanan problemler Domuz gübresi 5-254 70-85 10-20 0,25-,0,35 20-40 60-70 Talaşlar, amonyak inh. H2S kıllar, kum, kordonlar, saman, köpük katmanları Antibiyotikler, dezenfektanlar Köpük tabakaları, tortular Sığır gübresi 5-144 75-95 15- 301 0,15-0,30 20-30 55-65 Kıllar, Köpük katmanları, düşük hidroliz, düşük bozulma, zayıf biyogaz verimitoprak, NH4+, saman, ahşap Antibiyotikler, dezenfektanlar Köpük tabakaları, odun talaşı, kum, zayıf biyogaz verimi Tavuk/ördek gübresi 15-304 70-85 10-15 0,20-0,40 >30 60-80 NH4+ inhibisyonu, hidrojen sülfür, yüksek katı içeriği; çakıl, kum, tüyler, tortular, Antibiyotikler, dezenfektanlar NH4+ inhibasyonu, kireç taşı, mermer tozu, kum, köpük tabakası Samansız at gübresi 281 75 15 0,063 Saman antibiyotikler Peynir altı suyu 1-5 80-95 n.a. 0,80-0,95 3-10 60-80 Ulaşım kirlilikleri pH’ı düşürmesi Fermente olmuş slopları 1-5 80-95 4-10 0,35-0,55 3-10 55-75 Parçalanamayan meyve kalıntıları Yüksek asit kons. VFA inhibasyonu Yapraklar 80 90 30-80 0,10-0,302 8-20 n.a. Toprak Pestisitler Talaş 80 95 511 n.a. n.a. n.a. İstenmeyen materyaller Mekanik problemler Saman 70 90 90200 0,35-0,455 10-505 n.a. Kum, çakıl Köpük tabakası, zayıf çürüme Yulaf samanı 50,4 120 Pirinç samanı 18 60-70 Ahşap atıkları 60-79 99,6 723 n.a. ∞ n.a. İstenmeyen materyaller Zayıf anaerobik biyolojik bozulma Bahçe atıkları 60-70 90 100150 0,20-0,50 8-30 n.a. Toprak, selülozik bileşenler Pestisitler Selülozik bileşiklerinin zayıf degredasyonu Çim 20-25 90 12-25 0,55 10 n.a. Çakıl Pestisitler pH’ı düşürmesi Çim silajı 15-25 90 10-25 0,56 10 n.a. Çakıl pH’ı düşürmesi MAKALE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=