Doğalgaz Dergisi 250. Sayı | Enerji ve Çevre 193. Sayı (Kasım 2024)

61 DOĞALGAZ VE ENERJİ • Kasım / 2024 ÇEVIRI Güneydoğu Asya, Orta Doğu ve Afrika’dır. Ancak temiz enerjideki büyüme ve küresel ekonomideki yapısal değişiklikler, özellikle Çin'de, toplam enerji talebi artışını frenlemeye başlamaktadır. Bunun en önemli nedenlerinden biri, daha fazla elektrikleşmiş, yenilenebilir enerji zengini bir sistemin, fosil yakıt yanmasının hakim olduğu bir sisteme göre doğası gereği daha verimli olmasıdır (bu sistemde üretilen enerjinin büyük bir kısmı atık ısı olarak kaybedilmektedir). Ekonomik veya hava koşulları ya da hidroelektrik üretimi gibi faktörlere bağlı olarak bazı yıllarda sonuçlar değişkenlik gösterebilir. Ancak mevcut politika çerçevesinde gidişat açıktır: 2030 sonrasında küresel enerji talebindeki büyüme yalnızca temiz enerji ile karşılanabilir. Yeterli temiz enerji üretim kapasitesi, ulusal ve küresel net sıfır hedeflerine uyum sağlayan daha hızlı geçişler için kapsam yaratır, ancak bu, bugünün yatırım akışlarındaki ve temiz enerji tedarik zincirlerindeki dengesizliklerin ele alınması anlamına gelir . Son beş yılda, yıllık güneş kapasitesi eklemeleri dört katına çıkarak 425 GW'a ulaştı, ancak yıllık üretim kapasitesinin altı kat artarak 1.100 GW'ın üzerine çıkması bekleniyor; bu seviye -tam olarak konuşlandırılırsa- NZE Senaryosunda ihtiyaç duyulan miktarlara çok yakın olacaktır. Lityum iyon piller için de benzer bir bol üretim kapasitesi hikayesi var. Bu teknolojileri gelişmekte olan ekonomilere ölçeklendirmek, küresel görünüm için dönüştürücü olacak, artan talebin sürdürülebilir bir şekilde karşılanmasına yardımcı olacak ve küresel emisyonların önümüzdeki yıllarda STEPS'te olduğu gibi zirve yapmasının yanı sıra, STEPS'te yapmadıkları anlamlı bir düşüşe girmesini sağlayacaktır. Bu, sermaye maliyetini artıran riskleri ele alarak gelişmekte olan ekonomilere yatırımı kolaylaştırmak için ortak çabalar gerektirir. Bol tedarik dönemleri yeni katılımcılar için hayatı zorlaştırır, ancak temiz enerji teknolojileri ve kritik mineraller için tedarik zincirlerinin dayanıklılığını ve çeşitliliğini iyileştirmek temel bir görev olmaya devam etmektedir. Şu an için bu tedarik zincirleri büyük ölçüde Çin'de yoğunlaşmıştır. Elektrik Talebi Genel Enerji Talebinin İki Katı Büyüdü Küresel elektrik talebi arttıkça yeni ve daha elektrikli bir enerji sisteminin hatları belirginleşiyor. Elektrik kullanımı son on yılda genel enerji talebinin iki katı oranında büyüdü ve son on yılda elektrik talebindeki küresel artışın üçte ikisi Çin'den geldi. Elektrik talebindeki artışın önümüzdeki yıllarda daha da hızlanması, STEPS'te her yıl küresel elektrik kullanımına Japonya'nın talebine eşdeğer bir talep eklemesi ve ulusal ve küresel net sıfır hedeflerini karşılayan senaryolarda daha da hızlı artması bekleniyor. STEPS'te küresel elektrik talebine ilişkin projeksiyonlar, hafif endüstriyel tüketim, elektrikli mobilite, soğutma, veri merkezleri ve yapay zeka tarafından yönlendirilen geçen yılın Görünümü'ndekinden 2035'te % 6 veya 2.200 terawatt-saat (TWh) daha yüksek olacak. Kısmen yapay zekanın artan kullanımına bağlı olarak artan veri merkezi elektrik kullanımı, halihazırda bazı güçlü yerel etkilere sahip, ancak yapay zekanın enerji için potansiyel etkileri daha geniştir ve güç sektöründe iyileştirilmiş sistem koordinasyonu ve daha kısa inovasyon döngülerini içerir. Dünya çapında kayıtlı 11.000'den fazla veri merkezi bulunmaktadır ve bunlar genellikle mekansal olarak yoğunlaşmıştır, bu nedenle elektrik piyasaları üzerindeki yerel etkiler önemli olabilir. Ancak küresel düzeyde, veri merkezleri 2030'a kadar genel elektrik talebi büyümesinin nispeten küçük bir payını oluşturmaktadır. STEPS'te varsaydığımızdan daha sık ve yoğun sıcak hava dalgaları veya yeni cihazlara -özellikle klimalara- uygulanan daha yüksek performans standartları, veri merkezleri için olumlu bir durumdan çok daha fazla öngörülen elektrik talebinde değişiklikler üretir. Artan gelirler ve artan küresel sıcaklıkların birleşimi, STEPS'te 2035 yılına kadar soğutma için 1.200 TWh'den fazla ekstra küresel talep yaratacaktır; bu miktar, bugün tüm Orta Doğu'nun elektrik kullanımından daha fazladır. Yeni Araç Satışlarının Yüzde %50’si Elektrikli STEPS'teki petrol talebindeki büyümenin yavaşlaması, önemli bir arz fazlasıyla karşı karşıya kalan büyük kaynak sahiplerini zor durumda bırakıyor. Çin, son yıllarda petrol piyasası büyümesinin motoru oldu, ancak bu motor artık elektriğe geçiyor: Ülkenin karayolu taşımacılığındaki petrol kullanımının STEPS'te düşmesi öngörülüyor, ancak bu, petrokimya hammaddesi olarak petrol kullanımındaki büyük artışla telafi ediliyor. Hindistan, 2035'e kadar günde yaklaşık 2 milyon varil (mb/d) ekleyerek petrol talebi büyümesinin ana kaynağı haline geliyor. Çoğu Çinli üreticilere ait olan maliyet açısından rekabetçi EV'ler, bir dizi pazarda ilerleme kaydediyor, ancak paylarının ne kadar hızlı artacağı konusunda belirsizlik var. EV'ler şu anda dünya çapında yeni otomobil satışlarında

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=