HAMÄ°T ADIN
ADNAN DOÄžAN
MEHMET ÅžÜKRÜ ADIN

Batman Üniversitesi Makine MühendisliÄŸi Bölümü

Bu makale, Journal of Scientific, Technology and Engineering Research (JSTER) Bilim, Teknoloji ve Mühendislik AraÅŸtırmaları Dergisi'nde yayınlanmıştır.

Dergi linki: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jster
Makale linki: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jster/issue/60584/923459

Dünya genelinde artan doÄŸalgaz kullanımı, arz ve talep merkezlerinin çeÅŸitli taşıma türleri ile birbirine baÄŸlanmalarını zorunlu kılmaktadır. Kara ve deniz yolu taşımacılıklarına kıyasla boru hatları ile doÄŸalgaz taşımacılığı, daha yüksek taşıma hızı yanında daha güvenilir, kaliteli, çevreci ve atmosfer koÅŸullarından etkilenmemesi sebebiyle üstünlükleri vardır. Bu nedenlerden dolayı doÄŸal gaz, geliÅŸen teknolojinin de yardımıyla, üretim merkezlerinden tüketim bölgelerine en ekonomik ÅŸekilde boru hatları vasıtasıyla taşınmaktadır [1-4]. Ekonomik ve stratejik olarak önemli bir yeri olan doÄŸalgazın, üretimi yapılan yerlerden son kullanılacak yere kadar taşınmaları dikkatle yürütülmesi gereken bir iÅŸlemdir. Yüksek basınçlarda ve genellikle de çelik borularla bu iÅŸlem yapılmaktadır [5-7]. Taşıma iÅŸlemini yapacak olan bu boruların her türlü dış etkenlerden korunacak ÅŸekilde, yüksek mekanik özelliklere sahip olmaları gerekmektedir [3, 7, 8]. Bu yüzden, petrol ve doÄŸalgazı taşıyan çelik borular, genel olarak API (American Petroleum Institue) 5L standardına uygun olarak üretimi saÄŸlanmaktadır. API 5L standardında üretilen çelikler, düÅŸük alaşımlı ve yüksek mukavemetli çelik serileridirler [9-11]. API 5L standardı, A, B ve X kalite gruplarından oluÅŸmaktadır. Bu kalite gruplarında, A kalite sınıfı 210 MPa (30500 Psi), B kalite sınıfı ise 245 Mpa (35500 Psi) minimum akma mukavemetini ifade etmektedir. X kalite sınıfına baktığımızda ise örneÄŸin X42, 42100 Psi (290 MPa) minimum akma mukavemetini ifade etmektedir. Ayrıca, API 5L standardında üretilen borular, dikiÅŸsiz veya dikiÅŸli çelik borular olarak imal edilirler [12, 13]. Çelik sınıflarına göre API 5L standardında boru imalat metotları Tablo 1’de verilmiÅŸtir [14]

devamı için tıklayınız...